De Plantis Aegypti

Alpin, Prosper, 1592. De plantis Aegypti, Venise, F. de Franceschi di Siena.

Sycomorus

File:Sycomorus giumez appellata 9v Alpin 1592.png|Sycomorus giumez appellata 9v, Ficus sycomorus

[8r]

De Sycomoro Giumez Vocata; Cap. VI.

ALPINUS. Arbor vastissima ab Aegyptijs Giumez voçata, in Aegypto provenit, quam nostri Sycomorum, ac ficum Aegyptiam appellant. Hanc proceram arborem in arenosis, sterilibusque Aegypti locis Natura sagacissima perduxit, sub qua possent homines ab injuria radiorum ardentium solis aliquando se tueri. Maxima siquidem arbor est, ramosque sic latissime spargit, ut magnam umbram viatoribus præbeat, quæ in huiusmodi calidis locis, arenosis, ac ferè solis calore inflammatis, libenter expeti ab omnibus soleat. GVILAND. in lib. 2. de alim.facult. Galenus scripsit, se Alexandrie Sycomorum uidisse parue ficui similem: quamobrem crescentis adhuc, iuvenisque Sycomori, & non adulti magnitudinem spectasse arbitror : quod tam grandem arborem, omnibus communem, ipse non animadverterit. Dioscorides melius ipsam describens, dixit. "Sycomorum aliqui etiam sicaminum, idest morum vocant, cuius fructus Sycomorum, propter inefficacem gustum appellant. Arbor est magna, fico similis ; frondosa, multo lacte abundans, foliis mori, po'mum ter, aut quater anno fert, non ramis, ut ficus, sed caudice ipso caprifico non dissimile, dulcius grossis, sine granis inteioribus : quod non maturescit, nisi ungue aut ferro sculpatur." ALPIN. Hæc descriptio veram utique Sycomori figuram exprimit, sed ubi ait, foliis mori adderem crassioribus, candidioribus, atque asperioribus, quod hæc folia non nisi magnitudine ac forma, à ficus foliis differant. GVILAND. Unde Aegyptii dicunt tantam hanc arborem habere cum fico & moro similitudinem, in qua utriusque figura spectatur ? ALPIN. Insitionem fici supra morum plures illorum affirmant, veluti Musam insitam quoque fuisse cannem saccharum ferentis supra radicem colocassiæ aliquibus est suasum : quod tamen nondum experientia verum esse didici. Sine dubio in hac arbore, truncus, rami, cortexque ipsorum, fructus, lac, foliorum asperitas, colorque fici apparet ; & foliorum figura, magnitudo moro respondet. Fructusque tarde, neque perfecte maturescere, atque saporem aqueum & jucundum habere : hinc aiunt

[8v]

mori frigiditatem impedire, quo minus fructus perfectam maturationem consequantur. Hæc arbor, ut multi etiam meminerunt, sic est fœcunda, ut nunquam multis fructibus careat, qui caudici adnascuntur, minimeque ramis, neque fructum hæc arbor producit, nisi prius multis verberibus sæpe laceretur, sic ut caudicis quoque cortex vulneretur, ex quibus vulneribus lac continuo exit, unde ramus parvus, ficus ferens interim ternos, interim qui nos, interim septenos, & plures etiam. Hæc arbor ex seminibus non nascitur, cum ficus seminibus careant, sed ramis infertis propagatur, estque ex iis, quæ cito crescunt ; diutissimeque, quod mirum videtur, vivunt. Quæpiam Sycomorus in Mattherea visitur, quæ sic ab habitatoribus credita est antiqua, ut omnes pro certo habeant in illius trunci cavitate quadam olim Verginem beatissimam, iram Herodis Hierosolima fugientem, illuc se recepiffe, & Christum puerulum Servatorem nostrum per multos dies occultasse : ex quo ea arbor apud multos in multa est veneratione, maximèque eius trunci meatus, qui Christum occultavit, quem ipsi Dei magni spiritum fuisse fatentur. Fabulosum est quod dicit Matthæolus, truncos ramosque huiusce arboris nunquam sicarri, ni prius in aqua projiciantur, & morentur aliquantulum. Usus ficuum in cibo est stomacho nocuus, ipsumque laxat, labefactat atque subvertit. Eos vero ficus utiliter comedunt, qui vel itinere, vel fole incaluerint,refrigerationeque opus habent, & humectatione : fructus siquidem hi frigidi temperare existunt, multumque humidi. alvum facile lubricant, atque relaxant. tumores omnes calidos, atque duros ficubus emplastri modo usi sanant. Pauci sunt, qui succum, ut meminit Dioscorid. ex trunco vulnerato colligant : affirmant tamen præsentaneum esse auxilium ad emolliendos scirrhosos tumores, atque ad pestem non ignobilem usum habere.

• 
  Cassia fistula, chaiarxambar 3r, Cassia fistula
• 
  Mauz Musa 33r, Musa paradisiaca